Τα Κέντρα Πρόληψης εξαρτησιογόνων ουσιών είναι ένας θεσμός που λειτουργεί τα τελευταία 13 χρόνια και απευθύνεται σε όλους τους κατοίκους της περιοχής δράσης τους.
Έχουν την μορφή μη κερδοσκοπικών εταιριών και συγχρηματοδοτούνται 50% από τον ΟΚΑΝΑ και 50% από φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Σήμερα στη χώρα λειτουργούν 74 Κέντρα Πρόληψης που στελεχώνονται από επαγγελματίες ψυχικής υγείας διαφόρων ειδικοτήτων, εκπαιδευμένους σε ζητήματα Πρόληψης. Τα Κ.Π. αποτελούν το μοναδικό φορέα που έχει ως αποκλειστικό αντικείμενο την πρωτογενή πρόληψη της εξάρτησης και αναπτύσσουν δράσεις:
• στην Α΄ βαθμια και Β΄ βάθμια εκπαίδευση (ομάδες μαθητών, ομάδες εκπαιδευτικών)
• σε γονείς παιδιών προσχολικής, σχολικής και εφηβικής ηλικίας
• σε ομάδες υψηλού κινδύνου (π.χ. μειονότητες, παιδιά που εγκαταλείπουν το σχολείο, παιδιά που κάνουν πειραματική χρήση ουσιών)
• ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση φορέων που απευθύνονται σε παιδιά και νέους (πολιτιστικούς, αθλητικούς, κοινωνικούς συλλόγους)
• παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στο γενικότερο πληθυσμό
• κινητοποίηση εξαρτημένων και των οικογενειών τους για αναζήτηση θεραπείας.
Στόχος της πρόληψης είναι η ενδυνάμωση όλων εκείνων των δεξιοτήτων (αυτοεκτίμηση, επικοινωνία, έκφραση συναισθημάτων, υπευθυνότητα κα) που βοηθούν το άτομο να πάρει την ευθύνη της ζωής του και να κάνει επιλογές κοντά στις ανάγκες και επιθυμίες του, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του.
Όλο αυτό το εγχείρημα σήμερα διανύει μια περίοδο μεγάλων θεσμικών και οικονομικών δυσκολιών που απειλεί την επιβίωση των Κέντρων.
Συγκεκριμένα, η Πολιτεία χρωστάει αυτή τη στιγμή οφειλές από το 2006, ύψους 13 εκατομμυρίων ευρώ, με αποτέλεσμα πολλά Κέντρα να μην ανταποκρίνονται ούτε σε βασικά έξοδα, όπως είναι η μισθοδοσία, το ΙΚΑ, το ενοίκιο, κ.τ.λ. Οι βασικές οφειλές προέρχονται από το δίπολο Υπουργείο Υγείας - ΟΚΑΝΑ ενώ το Υπουργείο Εσωτερικών μέσω της ΚΕΔΚΕ είναι συνήθως συνεπές στις υποχρεώσεις του. Ωστόσο, συχνά - πυκνά αρνείται ή καθυστερεί την καταβολή των οφειλών του προβάλλοντας αυτήν την επιλογή ως μέσο πίεσης στους εταίρους του. Το αποτέλεσμα, βέβαια, για την πρόληψη είναι πάντα το ίδιο καθώς στην πραγματικότητα αυτή είναι που βάλλεται από όλες τις μεριές.
Πίσω, λοιπόν, και πέρα από τις δημόσιες δεσμεύσεις Υπουργείων, Κυβέρνησης και λοιπών αρμοδίων μία είναι η πραγματικότητα: τα Κέντρα Πρόληψης έχουν εγκαταλειφθεί στο έλεος και με μαθηματική ακρίβεια η Πρόληψη στην Ελλάδα οδηγείται σε οριστικό κλείσιμο. Το χείριστο, βέβαια, είναι ο εμπαιγμός όλων των σχετικών - άσχετων προς τους εργαζομένους καθώς το μπαλάκι των ευθυνών κάθε τόσο μετατίθεται από υπουργείο σε υπουργείο, από υπουργείο σε ΟΚΑΝΑ και τούμπαλιν.
Εννοείται πως άμεσα και ανοιχτά δεν θα ακουστεί ποτέ δήλωση τύπου «κλείνει η πρόληψη» καθώς το πολιτικό ρίσκο είναι μεγάλο. Επομένως, θα ακούμε συνεχώς υπουργούς και παρατρεχάμενους να μιλάνε με συγκίνηση για τη μάστιγα της κοινωνίας και για την αδιάλειπτη ευαισθητοποίηση τους στο θέμα. Η αλήθεια, όμως, είναι άλλη και διαφαίνεται έντονα τα 3 τελευταία χρόνια: Η πρόληψη απαξιώνεται συστηματικά καθώς το ανάχωμα που χτίζει στις εξαρτήσεις δεν ενδιαφέρει στην πραγματικότητα κανέναν αρμόδιο. Το δικό τους ενδιαφέρον, αντίθετα, εστιάζεται κυρίως σε ό,τι μπορεί να εντυπωσιάσει και να τους προσδώσει επιφανειακό πολιτικό κύρος. Χρειάζονται κυρίως φανταχτερά αποτελέσματα που θα λειτουργήσουν ως ένα καλό επικοινωνιακό μέσο για να προωθηθούν «επίπλαστες ευαισθησίες» καθώς και η εικόνα μιας αποτελεσματικής πολιτικής στο θέμα των εξαρτήσεων. Εσείς, όμως, που έχετε εδώ και χρόνια ευαισθητοποιηθεί στο θέμα γνωρίζετε καλά πως η αποφυγή ή καταπολέμηση των εξαρτήσεων στη ζωή μας είναι πολλά παραπάνω από νούμερα, χορήγηση συμβουλών ή άλλων υποκαταστάτων.
Επιπλέον δε μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι η πρόληψη δε δουλεύει ή ότι μια αρχική αξιολόγηση έδειξε ότι το κόστος είναι μεγάλο σε σχέση με τα αποτελέσματα. Αντιθέτως το έργο μας αναγνωρίζεται πανευρωπαϊκά και τοποθετούμαστε μαζί με την Αυστρία στις χώρες που έχουν το πιο οργανωμένο και αποτελεσματικό δίκτυο πρόληψης.
Σε αυτήν την προσπάθεια της αντιμετώπισης των εξαρτήσεων κινείται πολλά χρόνια τώρα και με πολύ μεγάλη επιτυχία η ΕΛΠΙΔΑ. Ομολογουμένως, το έργο είναι τεράστιο (καλύπτει όλη την Ανατολική Θεσσαλονίκη και συγκεκριμένα τους Δήμους: Καλαμαριάς, Βασιλικών, Επανομής, Θερμαϊκού, Θέρμης, Μηχανιώνας, Μίκρας και Πανοράματος), οι δημότες μας εμπιστεύονται και η άριστη συνεργασία με τους σχετικούς φορείς πραγματοποιείται κάθε χρόνο αδιάλειπτα.
Ωστόσο, αυτή τη χρονική στιγμή είμαστε σε σύγχυση και δίλημμα. Το καλοκαίρι είναι μια περίοδος που κυρίως σχεδιάζουμε τις νέες δράσεις του έτους. Τα οικονομικά του Κέντρου, όμως, επιτρέπουν τη συνέχιση των δράσεων του Κέντρου έως και τον Σεπτέμβρη. Μετά από εκεί τι; Αναρωτιόμαστε τι δράσεις να οργανώσουμε αν δεν θα υπάρχει η δυνατότητα ούτε για τα βασικά, όπως η παραγωγή ενός φυλλαδίου, η μισθοδοσία του προσωπικού ή η θέρμανση;
Δυστυχώς η απογοήτευση είναι διάχυτη και επηρεάζει απόλυτα τόσο τον καθένα μας ξεχωριστά όσο και την ομάδα ως σύνολο. Προσδοκία μας είναι να ακουστούν οι ανησυχίες μας και να δουν όλοι οι πολίτες την πραγματική και μοναδική αλήθεια που υπάρχει αυτή τη στιγμή ως προς την πρόληψη και το έργο που με τόσο κόπο και ψυχή προσφέρουμε εμείς και συνάδελφοι σε όλη τη χώρα.
Επίσης ζητούμε τη δική σας εμπλοκή μέσα από τις θέσεις που ο καθένας από εσάς κατέχει – είτε ως φορέας εξουσίας είτε ως απλός πολίτης- στηρίζοντας τη προσπάθεια δημοσιοποίησης της κατάστασης που έχει περιέλθει η πρόληψη και ασκώντας πίεση στους φορείς εξουσίας στους οποίους μετέχετε.
Οι εργαζόμενοι
του Κέντρου Πρόληψης ΕΛΠΙΔΑ
Για επιπλέον πληροφορίες:
Τηλ. Επικοινωνίας: 2310 442044, Γεωργία Γκιούρκα
e-mail : kpelpida@otenet.gr, http://kpelpida.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου